مغز دوم ما کجاست و چگونه آن را سالم نگه داریم؟
آیا پیش آمده قبل از ارائه یک سخنرانی دلتان داغ بشود؟ یا زمانی که فرد مورد علاقه تان را می بینید احساس هیجان را در شکم تان احساس کنید؟ هر یک از این واکنش های فیزیکی شاهدی هستند بر رابطه قدرتمند میان ذهن و دستگاه گوارش.
ما این رابطه را سالهاست که می شناسیم، اما اخیرا به دو طرفه بودن آن پی برده ایم. تحقیقات اخیر نشان داده اند که همانطور که سلامتی ذهن و مغز بر عملکرد بهینه دستگاه گوارش اثر می گذارد، سلامتی بخش های مختلف دستگاه گوارش مثل مری، معده، روده کوچک و بزرگ نیز بر حال و سلامتی ذهنی و روانی فرد اثر می گذارند. مطالعه ای در دانشگاه استنفورد نشان داده که تنها با تحریک روده موش های تازه به دنیا آمده می توان رفتارهای شبه افسردگی و اضطراب و ترشح بسیار بیشتر هورمون های استرس را در او ایجاد کرد.
کلید فهم این برهم کنش پیچیده در شناخت سیستم عصبی ورودی است، که متخصصین آن را مغز دوم یا مغز درون شکم می خوانند. هزاران تار عصبی در مسیر گوارش قرار دارند که عملکرد دستگاه گوارش و پیچیدگی های آن را کنترل می کنند. مانند مغز درون سر، مغز شکمی ما نیز به سروتونین که ماده خوشحال کننده در بدن است وابسته است.
جالب است بدانید، حدود 95% سروتونین بدن در مسیر گوارشی تولید می شود. در حالی که سروتونین در مغز موجب تغییر حال و مود شما می شود، در شکم، این انتقال دهنده عصبی کمک به رشد سلول های عصبی می کند و سیستم ایمنی را از هجوم ویروس ها یا میکروب ها مطلع می کند. همچنین سروتونین، مغز و دستگاه گوارش را در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر نگه می دارد، برای همین زمانی که دچار استرس شدید می شوید، عجیب نیست که در شکم احساس داغی و ناراحتی می کنید – و یا اینکه مشکلات گوارشی شما را افسرده یا مضطرب می کنند.
تحقیقات جدید همچنین نقش اساسی باکتری های مفیدی که به طور طبیعی در شکم زندگی می کنند را برجسته می کند. تریلیاردها باکتری در شکم ساکن اند و دانشمندان به تازگی در حال شناخت آنها هستند. زمانی که این باکتری ها به دلیل رژیم غذایی ناسالم یا مصرف دوره ای از انتی بیوتیک ها از بین می روند، سیستم گوارش و به طور کلی سلامتی عمومی بدن در معرض خطر قرار می گیرد.
در اینجا راهکارهایی برای حفظ سلامت و عملکرد درست سیستم گوارش به شما پیشنهاد می کنیم:
سالم بخورید
بهترین راه بهبود عملکرد سیستم گوارش این است که رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید. سعی کنید رژیم غذایی تان شامل سبزیجات و میوه های فراوان، غذاهای فیبردار و مقدار متعادلی از پروتئین مناسب باشد.
تنش هایتان را حل کنید
با تشکر از سیستم عصبی ورودی، دستگاه گوارش نسبت به استرس روانی و هیجانی بسیار حساس است. روش های کاهش استرس مثل تنفس عمیق، یوگا، مدیتیشن و ماساژ می توانند نقش مفیدی در بهبود اختلالات گوارشی که با استرس و تنش شدت می یابند ایفا کنند. اختلالاتی مانند سندروم روده تحریک پذیر و مواردی مشابه.
حرکت کنید
این حقیقت دارد: ورزش منظم باعث تنظیم سیستم گوارش می شود، یعنی با ورزش، میزان تحرک غذا در مسیر گوارش بیشتر شده و عمل گوارش بهتر و راحتتر انجام می پذیرد. تحقیقی نشان داده که افرادی که دچار سندروم روده تحریک پذیر هستند، با انجام ورزش منظم علائم مشکل شان کاهش قابل توجهی می یابد.
پروبیوتیک مصرف کنید
تحقیقات زیادی نشان می دهند که میکروب های ساکن در دستگاه گوارش بر ساختار مغز و به تبع آن بر رفتار فرد اثر می گذارند. برای مثال، با جایگزین کردن میکروب های دستگاه گوارش موشی که رفتارهای مضطرب و ترسیده داشت با میکروب های دستگاه گوارش موشی که عکس این رفتارها را داشت، متوجه شدیم که رفتارهای موش تحت تاثیر نوع میکروب های ساکن در دستگاه گوارشش، تغییر قابل توجهی پیدا می کنند.
ممکن است تصمیم گیری تنها نتیجه فعالیت دستگاه عصبی بالای گردن(مغز) باشد، اما این از اهمیت اثر دستگاه گوارش بر کیفیت زندگی ذهنی ما کم نمی کند. شاید دستگاه گوارش تاکنون بخشی ثانویه و غیرجذاب از بدن حیوانی ما محسوب می شد، اما اکنون با شناخت تاثیرات آن بر ذهن، روحیات و میزان خوشحالی ما، این دستگاه، اهمیت و ارزش بیشتری پیدا کرده است. پس اگر در دستگاه گوارش تان مشکلی وجود دارد، حتی برای سلامت ذهنی تان هم که شده آن را ناچیز و نادیده نپندارید.
از سایت scientificamerican.com
ترجمه از مارال شیخ زاده
به ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید:
