چگونه از بخشش در راه رسیدن به آرامش بهره ببریم؟
احتمالا برای شما هم پیش آمده که حرف و یا رفتار کسی برای مدتی در ذهنتان مانده و شما برای رها شدن از این وضعیت، تصور کنید که او را بخشیده اید ولی بعد از مدتی با کوچکترین جرقه ای آتش رنجشتان از او دوباره روشن شود و حالتان از قبل هم بدتر بشود. فکر می کنید که چرا شما گاهی اوقات موفق به گذشت کردن نمی شوید و برای رسیدن به این هدف چه کار باید بکنید؟ به عبارتی، چه کنیم تا بخشش حالمان را بهتر کند؟ برای رسیدن به این هدف باید چه کار کرد؟
بخشش تاثیرات بسیار زیادی بر سلامتی دارد:
1. کینه، انرژی شما را تلف میکند
زمانی که فرد از کسی کینه به دل دارد؛ بخصوص اگر او نسبت نزدیکی داشته باشد، ذهن فرد بیشتر انرژی خود را صرف فکر کردن به ظلمی میکند که بر او روا شده است. آن وقت است که کمکم تمام فکر و ذکر و هیجان و در نتیجه رفتار آدم حول یک چیز میچرخد؛ خاطره رنجش و حس کینه. نمی توانید باور کنید که رنجش یا کینه چنین تاثیر ناخوشایندی داشته باشد؟ پس آخرین باری که از یکی خیلی رنجیدید و روزهای سیاه بعدش را یادتان بیاورید تا دستتان بیاید ابعاد بزرگترش میتواند با آدم چه کار کند.
2. بخشش موجب آرامش ذهن می شود
تا زمانی که در دلمان از فردی رنجیده باشیم، تا این رنجش را حل نکنیم نه جدا شدن از آن نفر و نه انتقام از او آراممان نمیکند؛ یعنی در هر صورت “رنجیدگی” به عنوان یک موضوع ناتمام در ذهنمان، باقی مانده است. ویژگی ذهن انسان این است که تا یک موضوع ناتمام را به پایان نرساند آرام نمیگیرد. تا وقتی که دیگران را نبخشیم احساس کینه به عنوان یک موضوع تمام نشده در ذهن ما میماند و ما را اسیر میکند. پس بخشش قبل از اینکه دیگران را آرام کند خود ما را آرام میکند.
3. کینه باعث بیماریهای روان تنی می شود
وقتی که از کسی رنجیده هستیم و کینه داریم، دائم و پشت سر هم از رنجاننده و خودمان که در موقعیت رنجش جوابش را ندادهایم حرص میخوریم. بیش از حد حرص خوردن هم که نتیجهی مشخصی دارد، انواع و اقسام شکلهای اضطراب، وسواس، افسردگی، زخم معده و جوش صورت را به وجود می آورد.
بهتر است بایدها و نبایدهای بخشش را بشناسیم
گذشت کردن مانند بسیاری از رفتارها اصول خودش را دارد که کم توجهی کردن به آنها، این رفتار پسندیده را با شکست مواجه می کند و در نتیجه حال شما را بدتر از قبل می کند.
بایدهای گذشت:
– باید گذشت را داوطلبانه انتخاب کنیم نه اینکه به صرف آموزه ها و یا فشارهای دیگران، خودمان را به نوعی مجبور به انجام آن بدانیم.
– برای کامل شدن فرایند گذشت، باید صبور باشیم و به صورت آهسته و پیوسته روی خودمان کار کنیم.
– برای گذشت، باید تمرکزمان فقط روی خودمان و بهتر کردن حالمان باشد. ما نمی توانیم فرد دیگر را هر چقدر هم که مقصر باشد تغییر بدهیم.
نبایدهای گذشت:
– گذشت را نباید به معنای ایجاد رابطه مجدد بدانیم. ایجاد رابطه در صورت تمایل مرحله بعدی گذشت است و لازم است قبل از اینکه بخواهیم با فرد مقصر رابطه برقرار کنیم، فرایند گذشت را در خودمان کامل کرده باشیم.
– گذشت را نباید به معنای فراموش کردن اتفاقات پیش آمده بدانیم. واقعیت این است که اتفاقات زندگی، اتفاق افتاده اند و نمی توانند فراموش شوند. کاری که گذشت می کند این است که بار هیجانی ماجرا را می گیرد و باعث می شود که ما دیگر از بابت یادآوری آن اتفاق حالمان بد نشود نه اینکه آن ماجرا را به کلی از ذهنمان پاک کنیم.
– نباید به خاطر گذشت منتی بر سر کسی گذاشت. همانطور که گفته شد گذشت انتخاب خودمان بوده است، ما برای بهتر کردن حال خودمان آن را انتخاب کردهایم و کسی ما را مجبور به آن نکرده است.
چند گام برای بهتر بخشیدن
– بخشیدن دیگران بقدری میتواند اثر مثبت روی سلامت روان داشته باشد که بعضی از روانشناس هایی که بیشتر روی مسائل معنوی کار کرده اند، یک «روان درمانی براساس بخشش» طراحی کرده اند.
آنها معتقدند اگر ریشه اضطراب و استرس یک کینه قدیمی باشد، بهترین راه برای بر طرف کردن آن، این است که بیمار با تمام وجودش از تقصیرات دیگران بگذرد.
بعضی از این توصیه ها در واقع مراحلی از همان روان درمانی هستند.
پس اگر کینه، زندگیتان را به هم ریخته است لطفا با کمک یک روانشناس این مراحل را طی کنید:
گام اول : احساسات منفیتان را انکار نکنید!
احتمالا شنیدهاید که بعضی ها میگویند “من از هیچکس چیزی به دل نمی گیرم”.
راستش را بخواهید، دست کم از نظر روانشناسی این “هیچ چیز” غیرممکن است.
اگر خیلی بخواهیم روانکاوانه برخورد کنیم، حتی تاکید یک نفر بر “اصلا”، “ابدا”، “هیچ وقت” و “در هیچ شرایطی” کینه به دل نگرفتن میتواند نشانه این باشد که اتفاقا ته دل آن آدم یک کینه عمیق وجود دارد.
پس لطفا احساس کینه از دیگران را دست کم از خودتان پنهان نکرده و به جایش بنشینید به ابعاد مختلفش فکر کنید؛ به اینکه چقدر شدت دارد؟ نسبت به چه کسی یا چه کسانی است؟ اولین بار چه زمانی از او رنجیده اید و چرا؟ آیا ممکن است ریشه های این کینه به کودکی تان برگردد؟ ممکن است رنجش خاطرتان افراطی و غیرواقعی باشد؟
گام دوم : محاسبه کنید!
یک بار دیگر این مقاله را بخوانید و با خودتان فکر کنید که در مجموع مضرات کینه داشتن یا تلافی کردن، بهتر است یا سودهایش.
همین که شما به این نتیجه برسید که بخشیدن هم میتواند در کنار کینه ابدی و تلافی کردن یکی از گزینه های نتیجه بخش برایتان باشد، از این گام نتیجه گرفته اید.
گام سوم : شما حق انتخاب دارید!
بخشش وقتی لذت بخش تر است که فرد توانایی قصاص یا تلافی کردن را داشته باشد.
اینکه شما خودتان را، هم در انجام تلافی و هم در بخشیدن توانمند بدانید، باعث میشود که راحت تر و بدون اکراه دیگری را ببخشید.
گام چهارم : به شرایط طرف مقابل فکر کنید!
حالا زمان آن است که کمی مقدار هیجان قضیه را کاهش دهید و اتفاقی را که باعث رنجش شما شده است، منطقی تر بررسی کنید.
ببینید که واقعا چرا فرد رنجاننده، شما را رنجانده است.
آیا او خودش شرایطی نداشته که باعث آن رفتار شده است؟ ممکن نیست که در روز یا روزهایی که شما را رنجانده است، از چیزی ناراحت بوده باشد؟ احتمال ندارد که شما رفتاری کرده باشید که چیز تلخی را برایش زنده کرده باشد؟ اصلا به این خاطر نیست که او خودش در زندگی اش تحت فشارهای روانی شدیدی بوده و برای همین کلا عصبی بار آمده است؟ خب! همه اینها میتواند محدودیتهایی باشد که باعث میشود یک نفر شما را برنجاند.
شما خودتان از چنین شرایطی قرار نداشته اید؟ برای خودتان پیش نیامده که ناخواسته یک نفر را برنجانید؟ منصف باشید!
گام پنجم : خوبیها را هم ببینید!
معمولا رنجش خاطرهای عمیق از کسانی پیش می آید که ما از آنها توقع رنجاندن نداشته ایم.
خب، این آدمها که یک دفعه از آسمان نیامده اند؛ این آدمها یک خوبیهایی داشته اند که ما اول با آنها احساس نزدیکی کرده ایم که بعد از رفتارشان رنجیده شده ایم.
فکر کنید، ببینید که واقعا هیچ خوبی ای در وجود آن آدم نیست؟
گام ششم : تصمیم بگیرید!
تا حالا دیگر باید متوجه شده باشد که بخشیدن، هم عمل منصفانه تری است و هم در درجه اول به نفع خودتان است اما هنوز مختارید که بین گذشت و کینه یکی را انتخاب کنید.
در هر صورت حالا زمان آن رسیده که تصمیم بگیرید.
برای تصمیم گیری عجله نکنید اما زیاد هم در تردید نمانید.
فقط یادتان باشد که تصمیمگیریتان فقط به خاطر منافع منطقی نباشد و واقعا از ته دلتان دیگران را بخشیده باشید.
منبع: www.mindtools.com
به ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید:
11 پاسخ
بسیار عالی و کاربردی
سپاس از شما
عالیه بود
فردی را که خیانت کرده را چگونه باید بخشید درحالیکه من به او وفادار و متعهد بودم.
عالی بود. ممنون
امیدوارم که بعد از خوندن این مقاله بتونم روی خودم کنم
گاهی وقتا طرف با اون اشتباهش گند میزنه به زندگیت و هر روزی که سپری میشه تاوان اون اشتباهییه که اون فرد کرده و نمیشه گذشت
خیلی عالی ممنونم
خانم دکتر فلاح عزیزم
این مطلبتون واقعا مفیده
چون دقیقا خودم در این شرایط قرار گرفتم و احساس میکنم اون کسی رو که دلمو شکست و کار ناشایستی انجام داد، بخشیدم اما نمیدونستم چرا گاهی دوباره یادم میفته و دلم میگیره و گریه میکنم
این مقاله خیلی کمکم کرد خیلی ممنونم
خانم دکتر فلاح عزیزم
این مقاله خیلی عالیه و برای من واقعا تاثیرگزار بود چون برای خودم پیش اومده که فکر کردم اونی که بهم بدی کرد و دلمو شکوند بخشیدم اما گاهی وقتا دوباره یادم میاد و دلم میگیره
این مقاله خیلی برام مفیده
خیلی خیلی ممنونم
واقعا ممنونم خانم دکتر فلاح. مطالبتون فوق العاده عالی هستن.