شکایت کردن مغز ما را مستعد جذب منفی‌ها می‌کند
محققان نشان داده‌اند که اکثر آدم‌ها در مکالمات روزمره‌شان در هر دقیقه یک شکایت می‌کنند. شکایت کردن به شکلی غریب برای ما لذت‌بخش است، اما مانند بسیاری از موارد لذت بخش دیگر – مثل سیگار کشیدن یا خوردن فست فود – شکایت کردن هم برای سلامتی ما مضر است.
اما چرا؟
مغز عموما تلاش می‌کند اقتصادی عمل کند و دوست ندارد بیش از حد لازم فعالیت کند. زمانی که شما فعالیتی را به صورت مکرر انجام می دهید، مثل غر زدن، سلولهای عصبی مغز شما طوری مداربندی می‌شوند که جریان اطلاعات مربوط به غر زدن را هرچه روان‌تر کنند. این باعث می شود که تکرار این فعالیت در آینده آسان‌تر شود – آنقدر آسان که دیگر حتی متوجه انجامش نمی‌شوید (مثل رانندگی، یا دروغ گفتن عادتی…).
مغز نمی‌تواند هربار که شما می‌خواهید از مسیری تکراری استفاده کنید، آن مسیر را بازسازی کند. چه کسی برای عبور از یک رودخانه هر بار پلی جدید می سازد؟ به همین علت، مسیر عصبی‌ای مخصوص غر زدن در ذهن شما شکل می‌گیرد که هم خودش به تکرار این رفتار کمک می‌کند و هم با هر بار تکرار این رفتار، این مسیر تقویت می شود. عصب شناسان این پدیده را چنین توصیف می کنند،«نورونهایی که باهم فعال می‌شوند، به هم متصل می‌شوند».
به تدریج شما می‌بینید(یا حتی متوجه نمی‌شوید) که منفی‌اندیشی راحت‌تر و بدیهی تر شده است تا مثبت‌اندیشی، صرف‌نظر از آنچه در واقعیت روی می‌دهد، رویدادهای اطراف به نظر منفی‌تر می‌رسند. غر زدن حالت پیش فرض شما می‌شود، و این شیوه ادراک شما از واقعیت، و ادراک اطرافیان درباره شما را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
ولی همه اینها به کنار، نکته بد ماجرا این است که غر زدن به مغز هم آسیب می‌زند. محققین دانشگاه استنفورد نشان داده‌اند که غر زدن بخش‌هایی از هیپوکامپ را کوچک می‌کند – هیپوکامپ بخشی از مغز است که برای حل مسئله و حافظه ضروری است. آسیب به هیپوکامپ ترسناک است، زیرا این یکی از بخش‌های اصلی مغز است که در بیماری آلزایمر از بین می‌رود.
غر زدن از جنبه‌های دیگری هم برای سلامتی مضر است
با وجودیکه غز زدن به مغز آسیب می‌رساند، اما ضررهای آن برای سلامتی به همین‌جا ختم نمی‌شود. زمانی که شما غز می‌زنید و شکایت می‌کنید، بدن شما کورتیزول که هورمون استرس هست را ترشح می‌کند. کورتیزول بدن شما را در حالت جنگ و گریز قرار می‌دهد، فشار خون را در لحظه بالا می‌برد (البته اگر در طولانی مدت استرس را تجربه کنیم، این می‌تواند منجر به بیماری فشار خون شود)، و قند خون را هم بالا می‌برد تا شما برای فرار یا دفاع از خود آماده شوید.
کورتیزول اضافه‌ای که توسط شکایت کردن مکرر در بدن ترشح می‌شود سیستم ایمنی شما را مختل کرده و شما را مستعد کلسترول بالا، دیابت، مشکلات قلبی و چاقی می‌کند. این حتی باعث می‌شود مغز شما بیشتر در معرض خطر سکته قرار گیرد.
راه حل چیست؟
دو راهکار برای افرادی که احساس می‌کنند نیاز دارند غر بزنند، یا به نحوی شکایت کنند وجود دارد. یکی این که سعی کنند عادت به شکرگزاری کنند. این یعنی، هر روز صبح که از خواب بیدار می‌شوید، با این نیت بیدار شوید که هر بار شروع به صحبت کردید، هوشیار باشید. اگر حرف‌هایتان به سمت شکایت کردن پیش می‌رفت، سریع توجه خود را به چیز دیگری بدهید که بابت آن شکرگزارید. زمان گذاشتن و توجه کردن به آن چیزهایی که شما بابتشان شکرگزارید باعث کاهش ترشح هورمون استرس می‌شود.
تحقیقات انجام شده در دانشگاه کالیفرنیا حاکی از آن است که افرادی که روزانه عامدانه تلاش می‌کنند شکرگزاری را جزو عادت فردیشان کنند انرژی و روحیه بالاتری دارند. همچنین اضطرابشان به دلیل کاهش کورتیزول به طور قابل توجهی کم می‌شود. هر زمان که شما افکار منفی یا بدبینانه را تجربه می‌کنید، از این روش برای تغییر مسیر فکری‌تان استفاده کنید و به موهبت یا داشته‌ای که بابتش قدردان هستید فکر کنید. در طول زمان، این ذهنیت مثبت در شما درونی شده و تبدیل به شخصیت‌تان می‌شود.
راهکار دومی که فرد می‌تواند بواسطه آن عادت به شکایت کردن را ترک کند – و این زمانی است که واقعا موضوع مورد شکایت موضوع مهمی است که لازم است به آن پرداخته شود – این است که رویکرد فرد راه‌حل مدار شود. یعنی در واقع او شکایت کند تا به هدفی برسد یا تغییری ایجاد کند.
شکایت راه حل محور باید این ویژگی ها را داشته باشد:
هدف واضحی داشته باشد. قبل از شکایت، بدانید که به دنبال چه نتیجه ای هستید. اگر نمی توانید هدفی برای آن پیدا کنید، به احتمال زیاد فقط دارید غر می زنید، و این نوع از شکایت کردن را باید کنار گذاشت.
با یک نکته مثبت شروع کنید. شاید این عجیب و غیرمنطقی به نظر برسد که شکایت را با یک تعریف شروع کنیم. اما شروع شکایت با گفتن یک تعریف یا نکته مثبت باعث می‌شود فرد مقابل در لاک دفاعی نرود. برای مثال، قبل از اینکه از سرویس بد یک رستوران شکایت کنید، می‌توانید اینگونه شروع کنید: «من خیلی وقت است که مشتری شما هستم و همیشه از سرویس تان راضی بوده ام،…».
دقیق باشید. زمانی که شکایت می کنید وقت خوبی نیست که هر نکته منفی ناگفته از ۲۰ سال گذشته را مرور کنید. تنها به مورد کنونی که اتفاق افتاده و ناخوشایند است اکتفا کنید و تا جای ممکن دقیق آن را بیان کنید. به جای اینکه بگویید«کارمند شما با من بی ادبانه برخورد کرد»، با جزییات توضیح دهید که او چه رفتاری داشت که شما آن را بی ادبانه تعبیر کرده‌اید.
با نکته ای مثبت شکایت را تمام کنید. اگر شکایت را با اینچنین جمله ای تمام کنید که «من دیگر هرگز از شما خرید نمی کنم» فرد مقابل هیچ انگیزه ای برای توجه به شکایت شما و اعمال تغییرات لازم ندارد. در عوض بهتر است هدف خود از شکایت کردن را اعلام کنید و بگویید مایلید چه نتیجه مثبتی از آن بگیرید. برای مثال، «من مایلم این مشکل حل شود تا رابطه حرفه ای ما ادامه پیدا کند».
شکایت کردن هم مثل سیگار کشیدن، زیاد خوردن و دائم پای تلویزیون نشستن برای سلامتی ما مضرّ است. با راهکارهای ارائه شده، انرژی ذهنی و جسمی خود را با شکایت عادتی تخلیه نکنیم و ذهن‌مان را از نو برنامه‌ریزی کنیم.
ترجمه مارال شیخ زاده
از وبسایت talentsmart.com
به ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید:
