سبک های ابراز هیجان در همه آدم ها متفاوت است و باید بدانید که به طور کلی هیجان به انواع منفی و مثبت تقسیم میشود. ابراز هیجان با تخلیه هیجان متفاوت است برای درک بیشتر از تفاوت آنها بهتر است مقاله را تا آخر مطالعه کنید. دوره هایی در خصوص هوش هیجانی، مدیریت اضطراب و مدیریت استرس برای شما تهیه کرده ایم تا بتوانید درک بهتری از هیجان، ابراز و تخلیه آن بدست آورید.
هیجان به خودی خود پدیده مضری نیست. هیجان ها ارزش انطباقی دارند و در طول سالیان سال به بقای انسان کمک کرده اند. به عنوان مثال اگر ما عصبانی نشویم هیچ وقت نمی توانیم از حقوق خود دفاع کنیم. اگر در مواقع خطر ترس و اضطراب رو تجربه نکنیم در موقعیت های خطرناک نمی توانیم عکس العمل مناسب نشان بدهیم. بنابراین ما نیاز داریم که خشم سالم ، غم سالم و به طور کلی هیجان را به طور سالم تجربه کنیم.
هیجان یعنی چه؟
انسان در ارتباط متقابل با پدیده ها و بر اثر فرایند هایی مانند ادراک، حافظه، تفکر و استدلال، شناخت پیدا می کند و از این طریق قادر می شود درباره جهان خارج و خویشتن بیاندیشد، تصمیم بگیرد، حل مسئله انجام دهد، و یا خاطره ای را یادآوری کند. در عین حال همراه با چنین فرایندهایی، احساس درونی نیز پیدا می کنیم. چیزی را خوشایند و چیزی را ناخوشایند می یابیم. وقتی تحسین می شودیم خوشحالیم. گاهی احساس دلتنگی می کنیم و گاه احساس شور و شادی. اینگونه احساس های قابل تجربه را می توان هیجان نامید.
چرا در روانشناسی هیجانات مهم هستند و جایگاه ویژه ای دارند؟
در روان شناسی هیجان ها جایگاه بسیار حساس و بنیادی دارند. زیرا ریشه بسیاری از اختلالهای روانی را تشکیل میدهند. حتی سلامتی انسان را تضمین میکنند. مثلا ترس باعث فرار از خطر و خبط جان می شود. تلاش های گسترده توسط فلاسفه ، فیزیولوژیست ها و روان شناسان برای بررسی هیجان ها به عمل آمده، اما شیوه عمل آنها هنوز به صورت فرضیه باقی مانده است. مطالعات مختلف نشان داد که در ظهور و تکوین جلوههای هیجان، فرهنگ هم نقش بسزایی دارد.
انواع هیجان :
هیجان را می توان به دو نوع مثبت و منفی تقسیم بندی کرد. به هیجان هایی مانند عشق، شادی، خنده و گریه از سر شوق هیجان مثبت و به هیجان هایی مانند اضطراب، افسردگی، خشم، حسادت، ترس، احساس گناه، احساس ناکامی و غم هیجان منفی می گویند. درباره هیجان های منفی یک نکته را فراموش نکنیم و آن این که هر هیجان منفی یک نکته را فراموش نکنیم و آن این که هر هیجان منفی هم الزاما و کاملا منفی نبوده و بستگی به میزان «تاثیرگذاری» آن حس روی فرد دارد. به این دو مثال توجه کنید.
- هیجان منفی
- هیجان مثبت
تخلیه هیجانی چیست و هرآنچه که باید از آن بدانید؟
درواقع به خارج کردن احساس های منفی و آزار دهنده تخلیه هیجانی می گویند. آموزش روش های تخلیه ی هیجانی باید در طولانی مدت، بی آنکه هیچ گونه استرس جدیدی به فرد وارد شود صورت گیرد تا به مرور زمان به آرامش و تمرکز بیشتر منتهی گردد. همه ی روش های تخلیه ی هیجانی در صورتی که با صبر و شکیبایی همراه گردند می توانند به این هدف نائل شوند.
ذهن افراد را نمی توان به زور از هیجان خالی کرد.هرگونه فشار برای تخلیه ی هیجانی تنها استرس جدیدی در فرد ایجاد می کند. تخلیه ی هیجانی نه تنها در درمان بسیاری از بیماری های روان تنی و مشکلات جسمانی به کار می رود بلکه برای تمام افراد نیز موثر است.در مثال تمرین های ذهنی، می توان آن را برای کودکان و بزرگسالان به خوبی توضیح داد واین تمرین ها برای تمام افراد از بهترین ورزشکاران تا دقیق ترین افراد کاربرد دارد.
برای تخلیه هیجان ها راه هایی مانند فریاد زدن در فضایی خاص مثلا کوه و دشت و خنده درمانی به افراد پیشنهاد می شود، اما این شیوه ها، روش درست تخلیه هیجان نیست. به این دلیل که برای تخلیه هیجان هر فرد باید شاخص های «فردی» مختلفی مانند توانایی ها، نقاط ضعف، روش هایی که او خودش برای تخلیه هیجان انتخاب کرده، دلیل عدم موفقیت، میزان موفقیت احتمالی در روش های انتخابی همگی مورد نظر قرار گرفته و سپس روشی خاص، ویژه همان فرد برای تخلیه هیجان انتخاب شود. بنابراین روش های کلی برای تخلیه هیجان همه افراد مناسب نیست.
ابراز هیجان چیست و هرآنچه که باید از آن بدانید؟
فرایندهای کنترل و ابراز هیجان نقش اساسی در سلامت روانشناختی افراد ایفا می کنند و یکی از عوامل زمینه ساز آسیب شناسی روانی و بیماری های جسمانی مطرح می باشند. شناسایی دقیق هیجان ها و احساساتی که تجربه میکنیم و ابراز احساسات با کلمات دقیق و مناسب، یک توانمندی به ظاهر ساده، اما بسیار ظریف و مهم است و باید بدانید سبک های ابراز هیجان متفاوت هستند. درواقع به بروز دادن هیجانات همانطور که از اسم آن مشخص است، ابراز هیجان می گویند.
برای برخورد موثر با یک هیجان منفی مثل خشم یا غم و … ابتدا باید بتوانیم آن را تشخیص دهیم. تغییرات جسمی که هنگام هیجان تجربه می کنیم همانند زنگ خطری هستند که حضور یک هیجان را به ما هشدار می دهد. بنابراین باید به تغییرات جسمی خود حساس باشیم و بیشتر به آن ها توجه کنیم. وقتی تغییرات جسمی خود را به خوبی شناسایی کردیم باید به آن ها پاسخ مناسب بدهیم.
برای اینکه این علائم به طور موقت کاهش پیدا کنند و قشر عالی مغز فرصت تصمیم گیری و استدلال پیدا کند چند راه حل وجود دارد. مانند تنفس عمیق، ترک موقعیت، خوردن یک لیوان آب و یا هر کار دیگه ای که فکر می کنید می تواند در آن لحظه شما را آرام کند. انجام این کارها برای این است که هیجان ایجاد شده موقتا کاهش پیدا کند. ولی به معنی سرکوب هیجان نیست. بلکه هیجان باید پردازش شود و این کار فقط به ما اجازه می دهد که بتوانیم رفتار مناسبی داشته باشیم.
به ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید: