طرحواره‌‌ها به چه معنا است؟

طرحواره‌ها الگوهایی هستند که در دوران کودکی بر ذهن حک شده و مسیرمان را مشخص می‌کنند. یعنی ما به وسیله آن‌ها مسائل را بررسی و فتار دیگران را براساس آن‌ها تفسیر می‌کنیم و به اتفاقات پیرامونمان معنا می‌بخشیم.

از نظر جفری یانگ، برخی از این طرحواره‌ها مخصوصاً آن‌هایی که بر اثر تجارب ناگوار دوران کودکی شکل می‌گیرد، ممکن است هستۀ اصلی انواع اختلال شخصیت، مسائل شناختی خفیف و اختلال‌های مزمن را در بر بگیرد.

یانگ برای بررسی دقیق‌تر این ایده، مجموعه‌ای از طرحواره‌ها را مشخص کرده‌است که به آن‌ها “طرحواره ناسازگار اولیه” می‌گوید. البته او روشی را هم برای حل این مشکلات به نام طرحواره درمانی را مطرح کرد.

«تله رهاشدگی»

اگر شرایط در دوران کودکی به گونه‌ای باشد که شخص نتواند احساس امنیت کند، ممکن است در تله زندگی «رهاشدگی» گرفتار شود.

شخصی که در این تله زندگی گرفتار شده‌است، هر لحظه احساس می‌کند افرادی که دوستشان دارد، وی را ترک می‌کنند و در نهایت به تنهایی و بی پناهی دچار می‌شود. دائم احساس می‌کند نزدیکان خود را به دلیل مرگ از دست می‌دهد، ترس وی از تنهایی است .

او می‌ترسد افراد مورد علاقه‌اش، فرد دیگری را به وی ترجیح دهند. به همین دلیل به افراد نزدیک خود به گونه‌ای افراطی وابسته می‌شود. وی با رفتارهای حاکی از وابستگی بیمارگونه، کاری می‌کند که نزدیکانش از وی دوری کنند. ممکن است جدایی‌های معمولی و عادی زندگی نیز وی را آشفته و عصبانی کند.

تله رهاشدگی چطور بر روابط احساسی ما اثر می‌گذارد؟

اگر شما دچار تله رهاشدگی باشید، خیلی اوقات بدون اینکه حتی خودتان بفهمید، تله، کنترل افکار و احساسات و رفتارتان را در دست می‌گیرد.

در واقع تله شرایطی ایجاد می‌کند که شما دوباره همان احساس دوران کودکی را تجربه کنید.

بدین صورت تله برای خودش خوراک تهیه می‌کند.

«تله بی اعتمادی – بد رفتاری»

اگر شرایط در دوران کودکی به گونه‌ای باشد که شخص نتواند احساس امنیت کند، ممکن است در تله زندگی «بی اعتمادی-بدرفتاری» گرفتار شود.

تله زندگی «بی اعتمادی – بدرفتاری» باعث می‌شود که انتظار داشته باشید که دیگران به شما صدمه بزنند یا به نحوی با شما بدرفتاری کنند.

زمانی که در دام این تله زندگی افتاده باشید، برای حمایت از خویشتن، پشت دیوار بی‌اعتمادی سنگر می‌گیرید. به دیگران اجازه نمی‌دهید با شما صمیمی شوند. نسبت به نیت دیگران مشکوک و بدگمان هستید و بدترین خیال‌ها را در ذهن خود می‌پرورانید. ‌‌انتظار دارید که دوستانتان به شما خیانت کنند و با شگردهای مختلف سعی می‌کنید با دیگران رابطه برقرار نکنید. رابطه شما با دیگران سطحی و تظاهرآمیز است. واقعاً نمی‌توانید با دیگران صمیمی شوید و با آن‌ها راحت حرف بزنید.

نشانه‌های گیر کردن در تله بی‌اعتمادی:

• احساس مورد سوء استفاده قرار گرفتن توسط دیگران حتی زمانی که دلیلی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.
• به دیگران اجازه می‌دهد تا با آن‌ها بد رفتاری کند.
• قبل از آن که خودش رودست بخورد، به دیگران رودست می‌زند.
• دائماً مراقب است نقطه ضعفی از خود بروز ندهد تا دیگران برای اذیت کردنش از آن‌ها استفاده نکنند.
• در روابط با دیگران احساس راحتی نمی‌کند چرا که می‌ترسد به زودی تحقیر شود.
• برخی اوقات با افرادی که با آن‌ها صمیمی هستند رفتار ظالمانه و سختگیرانه‌ای دارند.

گزیده‌ای  از سرفصل‌های دوره

1. ویژگی‌های افرادی که در تله رهاشدگی هستند
2. نشانه‌های تله بی‌اعتمادی
3. تله بی‌اعتمادی و بد رفتاری
4. سبک‌های مقابله با تله‌ها
5. تله‌های ناکار آمد در چه شرایطی به وجود می‌آید؟
6. و …

دوره‌های مرتبط

دوره – مدیریت استرس
دوره – هوش هیجانی، هوش عاطفی
دوره – تله بی‌ارزشی و شکست
دوره – تله وابستگی و آسیب‌پذیری
دوره – تله رهاشدگی و تله بی‌اعتمادی
دوره – تله محرومیت هیجانی و طرد اجتماعی
دوره – تله مهرطلبی، تله کمالگرایی و استحقاق

به شبکه‌های اجتماعی ما بپیوندید