آموزش‌ مهارت‌های زندگی

تسلط هیجانی, تسلط بر خود

چگونه بر احساساتم تسلط داشته باشم؟ | راهکارهای تقویت تسلط بر خود |

راهکارهایی برای تقویت تسلط هیجانی

همه ما حداقل یک بار این تجربه را داشته ایم که تسلط بر خود را از دست داده باشیم و ناخواسته و از روی عصبانیت حرفی بزنیم که بلافاصله از گفتنش پشیمان شده باشیم، یا هیجان زدگی (خوشحالی یا ناراحتی) بیش از حدی را در موقعیت نامناسبی نشان داده باشیم.

تسلط هیجانی به کنترل و تحت انتخاب و اختیار داشتن هیجانات گفته می شود تا فکر شده عمل کنیم و بهترین و بهینه ترین عکس العمل ها را در هر موقعیت نشان بدهیم. مانند همه دیگر انواع ویژگی های رفتاری، میزان تسلط هیجانی هم روی طیف قرار می گیرد و شاید افراد کمی باشند که در همه مواقع تسلط هیجانی کاملی داشته باشند، ولی اینکه ما در سخت ترین شرایط هم بتوانیم بر هیجاناتمان و رفتاری که به تبع از آنها نشان می دهیم مسلط باشیم، نقطه ایده آلی است که می توانیم هدف قرارش دهیم.

این تسلط بر خود شامل:

+ کنترل داشتن بر روی رفتار

+ حفظ آرامش و تمرکز در موقعیت های پراسترس

+ و قدرتمند ماندن در حین تجربه هیجانات شدیدی مثل اضطراب، خشم و …

می شود.

 

هیجانات شدید از آن رو اهمیت دارند که می توانند تفکر هوشمندانه ما، آینده نگری و قدرت پردازش موثر موقعیت را نادیده بگیرند و باعث شوند ما در شرایط بحرانی، عکس العملی نشان بدهیم که اگرچه در همان لحظه ما را به تعادل هیجانی نزدیک می کند، ولی در دراز مدت به ضررمان تمام می شود، یا ما را فردی ضعیف و غیرموثر نشان می دهد. آیا برای شما هم پیش آمده که در موقعیتی که عصبانیت کنترل را از شما ربوده بود عکس العملی نشان دهید که در طول زمان به ضررتان تمام شده باشد؟ از روی خشم حرفی به همکار یا همسرتان زده باشید که رابطه تان را در طول زمان خدشه دار کرده باشد؟

کنترل هیجانی داشتن یعنی قدرت انتخاب گزینه های موثرتر و ندادن عکس العمل های فکر نشده، یعنی فکر کردن قبل از هر فکر یا هر رفتار و واکنشی عمل نکردن. بدون آن، ما رفتار ما و حرفهایمان تکانشی خواهند بود و این اغلب منجر به مشکلات بیشتری برایمان می شود. این یعنی قبل از نشان دادن رفتارهای واکنشی، مکث کرده و به عواقب و پیامدهای آنچه قصد گفتن یا انجامش را داریم فکر کنیم.

تقویت کنترل هیجانی به ما کمک می کند تا انرژی هیجانی مان را همسو با اهداف و منافع مان در بلند مدت کنیم و بهترین پاسخ های ممکن را به موقعیت هایی که در آنها قرار می گیریم بدهیم. تحقیقات علمی نشان داده اند که داشتن کنترل هیجانی، به جذابیت ما در روابط مان، اثرگذاری بیشتر ما بر روی اطرافیان و به طور کلی افزایش مطلوبیت اجتماعی ما منجر می شود.

 

فواید دیگر تقویت کنترل هیجانی چیست؟

+ کنترل هیجانی رفتارهای تکانشی، وسواس گونه، عادتی و خود-مخرب را محدود می کند

+ در شما احساس تسلط نسبت به زندگی تان ایجاد می کند، و تعادل را در زندگی شما ایجاد می کند

+ هیجانات شدید و واکنش های شدید هیجانی را تبدیل به هیجانات و واکنش های هیجانی متعادل تر می کند

+ در رسیدن به عدم وابستگی هیجانی و ذهنی در شما کمک می کند و آرامش را به زندگی تان باز می گرداند

+ به شما در حفظ روحیه و پرهیز از افکار و احساسات منفی کمک می کند

+ عزت نفس، اعتماد به نفس، قدرت درونی و اراده را در شما تقویت می کند

+ شما را به فردی مسئولیت پذیر و قابل اعتماد تبدیل می کند

چه موانعی در مسیر دستیابی به کنترل هیجانی وجود دارد؟

+ نداشتن دانش و شناخت کافی درباره ماهیت کنترل هیجانی

+ داشتن هیجانات شدید و کنترل نشده

+ فکر نشده واکنش نشان دادن به محرک ها

+ نداشتن برنامه ای برای تقویت انضباط فردی و اراده

+ نداشتن میل به تغییر و رشد

+ باور به اینکه کنترل کردن خود محدود کننده و ناخوشایند است

+ باور به اینکه کنترل بر روی خود زندگی را سخت و ناخوشایند می کند

+ اعتماد نداشتن به خود و توانمندی های فردی خود

 

چگونه مهارت کنترل فردی را در خود تقویت کنیم؟

البته این فرایندی طولانی مدت است و ما در هر برهه ای از زندگی، در هر سطحی که باشیم می توانیم این مهارت را بیشتر در خود تقویت کنیم. مطالعه کتاب های خودیاری،‌ شرکت در دوره های توسعه مهارت های فردی و میل و اشتیاق به تغییر و رشد، مقدمات لازم برای تقویت این مهارت و دیگر مهارت های فردی است. در ادامه نیز چند راهکار برای افزایش کنترل فردی در خود ارائه می کنیم. درا بتدا باید مشخص کنید که در چه بخش هایی از زندگی نیاز به کنترل هیجانی بیشتری دارید. در چه مواقعی با کمبود کنترل هیجانی خود روبرو شده اید؟

 

از راهکارهای زیر استفاده کنید:

+ آن هیجاناتی را که در کنترل شان ضعف احساس می کنید مشخص کنید، مثل خشم، نارضایتی، ناخوشنودی، نفرت، لذت یا ترس

+ افکار و باورهایی که شما را در جهت رفتارهای کنترل نشده در رابطه با این هیجانات سوق می دهند را شناسایی کنید (مبحث شناخت و تغییر باورها موضوعی بسیار مهم و کلیدی در کلیه ابعاد زندگی است که هر فردی که علاقه مند به رشد و ساختن زندگی ایده آلش حرکت می کند باید به آن بپردازد)

+ چندین بار در طول روز،‌ به خصوص زمان هایی که لازم است تسلط هیجانی داشته باشید، یکی از عبارت های تاکیدی زیر را با خود مرور کنید:

«من کاملا بر خودم و رفتارهایم مسلطم»

          «من قدرت انتخاب هیجانات و افکارم را دارم»

«تسلط هیجانی به من قدرت درونی میدهد و مرا به موفقیت می رساند»

«من واکنش ها و رفتارهایم را تحت کنترل دارم»

«من هیجاناتم را در اختیار دارم»

«من مالک زندگی ام هستم و مسیر آن را هوشیارانه و انتخاب شده رقم می زنم»

«هر روز قدرت من در کنترل احساسات و افکارم رو به افزایش است»

+ خود را تجسم کنید که با تسلط هیجانی و مسلط بر خود رفتار می کنید. یکی از موقعیت هایی که معمولا در آنها تسلط هیجانی تان را از دست می دهید را انتخاب کرده و حالت معکوس (یعنی وضعیت مطلوب و همراه با کنترل هیجانی)‌ را تجسم کنید. تجسم کنید که با آرامش و مسلط بر خود عمل می کنید و این تمرین را بارها تکرار کنید تا در موقعیت مشابه بعدی، عادت جدید ذهنی تان را به یاد آورید و آن گونه رفتار و عمل کنید.

+ تسلط هیجانی شما به مقدار قابل توجهی تقویت می شود اگر شما با تمریناتی به تقویت و افزایش اراده و انضباط فردی خود اقدام کنید. این در واقع مهم ترین گام در جهت افزایش کنترل هیجانی است.

برنامه شما برای تقویت تسلط هیجانی تان چیست؟

به ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید:

دکتر ویدا فلاح در اینستاگرامدکتر ویدا فلاح در تلگرامدکتر ویدا فلاح در آپاراتدکتر ویدا فلاح در یوتیوبدکتر ویدا فلاح در فیسبوک

اشتراک گذاری:
Telegram
WhatsApp
Email
Facebook
Print
به ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید

3 پاسخ

نظرتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *