آیا می‌دانید که ما روزانه هزاران بار در مورد موضوعات مختلف تصمیم‌گیری می‌کنیم؟
تصمیمات ساده و پیچیده‌ای مثل اینکه
برابی وعده‌های غذایی چه چیزی بخوریم؟
از کجا خرید کنیم؟
چه محتوایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کنیم؟
با چه کسانی وقت بگذرانیم ؟
و غیره…
افراد بزرگسال به طور متوسط از لحظه بیدار شدن با گزینه‌های زیادی روبرو هستند. این یکی از دلایلی است که ما تصمیم‌گیری صحیح را سخت و دشوار می‌دانیم. در این مقاله می‌خواهیم به بررسی اینکه چگونه احساسی تصمیم نگیریم و احساساتی عمل نکنیم، بپردازیم، پس با ما همراه باشید.
تصمیم‌گیری احساسی چیست؟
تصمیم گیری‌های احساسی متناسب با شدت هیجانی که فرد در زمان تصمیم گرفتن، آن را تجربه کرده، متفاوت است. در واقع احساسات هرچقدر قوی‌تر باشند، بیشتر می‌توانند بر انتخاب‌های ما تاثیر بگذارند و تصمیمات ما را با محدودیت مواجه سازند. اگر تصمیمی به صورت کاملاً احساسی گرفته شود، معمولاً در لحظه اتفاق می‌افتد و خیلی سریع انجام میشود.
در این فرآیند احتمالاً فرد چیزی کمتر از یک‌دهم ثانیه به خود فرصت می‌دهد تا در مورد گزینه های موجود فکر کند. این زمان بسیار اندک به ما نشان می‌دهد که اصلاً در این فرآیند قشر مخ مغز ما دخالت چندانی ندارد و در نتیجه فرد با ناآگاه خود به این تصمیم رسیده است.
تصمیم‌گیری منطقی و احساسی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
اگر به نتایج ناشی از این دو تصمیم دقت کنیم بیشتر متوجه تفاوت‌های بین این دو مدل تصمیم‌گیری خواهیم شد. تصمیمات احساسی در مقایسه با تصمیمات منطقی، سریع‌تر گرفته می‌شوند. اغلب در بیشتر موارد تصمیمات فوری و احساسی محکوم به شکست هستند، زیرا ما نمی‌توانیم در زمان محدود، تمام شرایط، مزایا و معایب تصمیم گیری را درست تحلیل کنیم؛ پس جای تعجب نیست که در تصمیمات احساسی خود بیشتر با شکست مواجه شویم.
نقش احساسات در تصمیم‌گیری
لوونشتاین و لرنر احساسات را در هنگام تصمیم گیری به دو نوع تقسیم می‌کنند: احساساتی که قابل پیش بینی هستند و احساساتی که بلافاصله منجر به تجربه تصمیم گیری می‌شوند. آنتونیو داماسیو فرضیه نشانگر بدنی (SMH) را فرموله کرد، مکانیزمی را پیشنهاد می‌کند که توسط آن فرآیندهای عاطفی می‌توانند رفتار (به ویژه تصمیم گیری) را هدایت کنند.
دسته اول: احساسات قابل پیش بینی و دسته دوم: احساسات فوری هستند. احساسات قابل پیش بینی (Expected emotions)، احساساتی هستند که می‌توان نتایج تصمیم گیری را پیش بینی کرد و احساسات فوری (Immediate emotions) احساساتی هستند که در لحظه تصمیم گیری تجربه می‌شوند.
مراحل تصمیم‌گیری منطقی و به دور از احساسات
هنگامی که می‌خواهید تصمیم مهمی اتخاذ کنید در اولین مرحله بهتر است احساسات خود را بشناسید. سپس دریابید که چرا این احساسات به شما دست داده است؟!! بهتر است بتوانید تشخیص دهید که این احساسی که دارید چرا در شما ایجاد شده است؟ آیا شما فقط به خاطر ماهیت تصمیمی که دارید مضطرب شده‌اید یا دلیل دیگری پشت این استرس هست.
اگر بتوانید تشخیص دهید که احساسات شما همان احساسات نهادی مرتبط با تصمیم هستند می‌توانید به مرحله سوم بروید. در این مرحله باید به معانی احساساتی که مرتبط با تصمیم هستند فکر کنید! اگر متوجه شدید که اضطراب شما بخاطر خود تصمیم نمی‌باشد (احساس اتفاقی بوده) می‌توانید با استراتژی هایی این اضطراب را کاهش دهید.
همین که تشخیص دهید اضطرابی که دارید ربطی به تصمیم شما ندارد، از نظر روحی به شما کمک می‌کند که اضطراب را از تصمیم خود جدا کنید و تصمیم بهتری بگیرید. در ادامه مقاله به شما درخصوص اینکه احساساتی تصمیم نگیرید، راه‌هایی ارائه می‌دهیم.
چگونه احساساتی تصمیم‌گیری نکنیم؟
احساساتتان را تنظیم کنید نه سرکوب!
کنترل احساسات به راحتی فشار دادن چندتا دکمه نیست. ولی برای چند لحظه هم که شده فکر کنید همچین چیزی ممکن باشد. هدف این نیست که همیشه حداکثر احساساتمان را بروز دهیم یا به طور کل آن را خاموش کنیم چون با سرکوب احساسات جلوی تجربه و درک حس های دیگر را می‌گیریم. سرکوب احساسات می‌تواند آگاهانه (suppression) یا ناخودآگاه (repression) اتفاق بیفتد.
هر یک از آن‌ها می‌توانند نشانه های روانی و جسمی زیر را بروز دهند:
- اضطراب
- افسردگی
- اختلال خواب
- تنش و درد عضلانی
- مشکل در کنترل استرس
مطمئن شوید فقط چیزی را که می‌خواهید ببینید، نمی‌بینید
وقتی ما اطلاعاتی غیرقطعی در دست داریم، احتمالا به گونه‌ای تفسیر می‌کنیم که آن‌چه هم اکنون در ذهن داریم یا می‌خواهیم، تایید شود. این یک «خطای تصمیم گیری» است که نام آن «جهت گیری تاییدی» است و باعث می شود ما بیش از اندازه نسبت به تصمیمات و انتخاب‌هایمان مطمئن شویم.
علی‌رغم این واقعیت که ما برای این حالت اطمینان، دلیل واقعی و قطعی نداریم! اگر متوجه شدید که یک اولویت برای انتخابی خاص دارید و ضمناً متوجه هستید که آن انتخاب آسان‌تر یا در دسترس‌تر است، ضروری است مطمئن شوید که به طور ناخودآگاه، اطلاعاتی را برای حمایت از چیزی که فقط «دلتان میخواهد درست باشد»، جمع نمی‌کنید.
توانایی‌های خود را برای مقابله با مشکلات بهبود دهید
عدم وجود مشکل، دلیل بر یک زندگی شاد نیست. توانایی شما برای کنار آمدن با مسائل و مشکلات خاص زندگی نقش مهمی در چگونگی اعتماد به نفس شما بازی می‌کند. زیرا هر بار که مسئله پیچیده‌ای را حل می‌کنید نسبت به خودتان احساس غرور می‌کنید و اعتماد و اعتقادی که به خودتان دارید هرگز رنگ نمی‌بازد.
یاد بگیرید چگونه با آرامش و بدون استرس با هر نوع مشکلی کنار بیایید. نکته کلیدی این رفتار برای این است که صرف نظر از هر اتفاقی که رخ می‌دهد، از لحاظ عاطفی استوار و محکم بمانید.
صبور باشید، همیشه هم تقصیر شما نیست
اینکه چگونه احساساتی نشویم و احساسی عمل نکنیم بدون شک به زمان نیاز دارد. بنابراین اگر هنوز هم نتوانسته‌اید احساسات خود را به طور کامل کنترل کنید، به دل نگیرید. با انجام روش‌های بالا بدون شک یاد خواهید گرفت که چگونه احساسات خود را در زمان مناسب مدیریت کنید.
همچنین، به این فکر کنید که به مرور زمان و با افزایش سن و تجربه و ایجاد شرایط چالش برانگیز احساسی، چگونه این فرآیند یادگیری به شما کمک می‌کند. صبر در هنگام پیشرفت به خودی خود مهم است.
کارهایتان را به تاخیر نیندازید
یکی دیگر از عواملی که منجر به گرفتن تصمیمات اشتباه در زندگی میشود، امروز و فردا کردن کارها و به تاخیر انداختن آن‌ها است. یکی از علت هایی که باعث میشود افراد کار خود را به تعویق بیندازند، این است که نمی‌دانند از کجا باید شروع کنند.
یک راه این است که در مورد موضوع مورد نظر خود، به خوبی فکر کنید و ایده هایی که به ذهنتان می‌رسد را یادداشت کنید. بعد از آن وقتی در مورد اجرایی کردن ایده‌ای مصمم شدید، آن را به چند کار کوچک و قابل مدیریت تقسیم کنید. در این صورت دیگر بهانه‌ای برای به تاخیر انداختن کارها باقی نمی‌ماند.
به تاخیر انداختن کارها، باعث میشود، زمانی که برای گرفتن تصمیمات درست دارید را از دست بدهید و به ناچار در لحظه آخر، دست به انتخابی بزنید که ممکن است نتیجه مطلوبی برای شما به همراه نداشته باشد.
همه احساسات خود را بپذیرید
زمانی که در تلاش برای فهمیدن این هستید که چگونه احساساتی نشوید، ممکن است کمی احساساتتان را کاهش دهید. اگر احساساتتان را همان گونه که هستند بپذیرید، کنار آمدن با آن‌ها ساده‌تر میشود. هرچه با احساسات خود راحت‌تر باشید، به شما امکان می‌دهد که احساساتتان را به شیوه ملایم‌تری بروز دهید.
شرایط را انتخاب و اصلاح کنید
یکی از راه‌هایی که به شما در رسیدن به سوال “چگونه احساسی تصمیم نگیریم؟” کمک می‌کند این است که از شرایطی که احساسات ناخواسته را تحریک می‌کند، خودداری کنید. اگر می‌دانید که هنگام عجله به احتمال زیاد عصبانی می‌شوید
(و وقتی دیگران شما را مجبور به صبر می‌کنند عصبانی می‌شوید)، پس سعی کنید شرایط را جوری برنامه‌ریزی کنید که شما را دچار احساسات ناخواسته نکند.
شاید احساسی که می‌خواهید کاهش دهید ناامید کننده باشد. شما همیشه امیدوارید که، به عنوان مثال، غذای “عالی” را برای دوستان و خانواده خود آماده کنید، اما ممکن است مشکلی پیش آید تا به هدفی که داشته‌اید نرسید.
با یافتن راه حل‌هایی که در محدوده توانایی شما هستند شرایط را اصلاح کنید تا بتوانید وعده غذایی را آماده کنید. شما ممکن است نتوانید چلو خورشت قرمه سبزی خیلی عالی درست کنید، اما شاید یک دسر بسیار خوب را بتوانید درست کنید.
از استرس دوری کنید
وقتی استرس زیادی دارید، مدیریت احساسات ممکن است دشوارتر شود. حتی افرادی که به طور کلی می‌توانند احساسات خود را به خوبی کنترل کنند، ممکن است در مواقع تنش و استرس، سخت‌تر این کار را انجام دهند و تصمیمات احساسی بگیرند.
کاهش استرس یا یافتن راه‌های مفید برای کنترل آن، می‌تواند به کنترل بیشتر احساسات ما کمک کند. راه‌های تمرکز حواس مانند مدیتیشن نیز می‌تواند به استرس کمک کند. با اینکه از شر آن خلاص نمی‌شود اما می‌توان زندگی را با آن آسان‌تر کرد.
سایر روش های سالم برای کنار آمدن با استرس عبارتند از:
- خوابیدن به اندازه کافی
- وقت گذاشتن برای صحبت و خندیدن با دوستان
- ورزش کردن
- گذراندن وقت در طبیعت
برای کاهش استرس و مدیریت کردن آن، می‌توانید از دوره آنلاین مدیریت استرس استفاده کنید.
نگاه “صفر و صد” به احساسات خود نداشته باشید
به احساس‌تان نگاه صفر و صد نداشته باشید تا بتوانید بهتر تصمیم‌گیری کنید. داشتن تفکر «همه یا هیچ» موجب میشود خیلی از راه حل‌ها و گزینه‌های تاثیرگذار را نادیده بگیرید. آزاد بودن در تصمیم‌گیری‌ها و انتخاب‌های زندگی، به شما کمک می‌کند نظرات و احساسات دیگران را بهتر درک کنید و رفتار مناسب‌تر و خلاقانه‌تری در تعامل با دیگران از خود نشان بدهید.
شناخت احساسات خود و شرایطی که در آن هستید، موجب میشود نگاه منطقی‌تری به موضوع داشته باشید، تصمیمات بهتر و عاقلانه‌تری بگیرید، یک طرفه قضاوت نکنید و از روی خودخواهی تصمیم نگیرید.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی ما بر این بوده است تا بتوانیم با ارائه راهکارهایی، شما را در رسیدن به یک تصمیم‌گیری درست و منطقی و به دور از احساسات کمک کنیم. طبیعتاً با خواندن یک مقاله به صورت کامل نمی‌توانید یاد بگیرید که چگونه تصمیم احساساتی نگیرید و احساساتی عمل نکنید، بنابراین استفاده از دوره‌های روانشناسی مرتبط و یا مشاوره در این زمینه می‌تواند کمک شایانی کند. پیشنهاد ما برای شما استفاده از دوره‌های زیر است.
دکتر ویدا فلاح، روانشناس، مدرس و مشاور دوره‌های روانشناسی و توسعه فردی همواره این نکته مهم را یادآور می‌شوند که
تمامی مهارت‌ها قابل یادگیری هستند، پس با مطالعه و آموزش دیدن، زندگی بهتری برای خودتان بسازید.
برای کسب اطلاعات بیشتر از دوره‌های زیر استفاده کنید.
دوره‌های مرتبط
مدیریت استرس
مدیریت اضطراب
غلبه بر اهمال‌کاری
موفقیت و شادمانی
قوانین معنوی زندگی
مدیتیشن انرژی جذب
مهارت‌های حل مشکلات
تفکر عقلانی (مقدماتی)
تفکر عقلانی (پیشرفته)
هوش هیجانی، هوش عاطفی
منابع
https://www.idealist.org/en/careers/6-ways-to-control-your-emotions-and-make-better-decisions
https://dougnoll.com/de-escalate/emotions-better-decisions/
*زندگی خوب ساختنی است، آن را آگاهانه بسازید*
به ما در شبکه های اجتماعی بپیوندید
یک پاسخ
خیلی ممنونم، مطالب مفیدی رو به اشتراک گذاشتین.